Selçuklu Çizgileri-Anadolu Selçuklu Geometri Kompozisyonları Kitap Açıklaması Dr. Mustafa Bulut’un “Selçuklu Çizgileri” başlığı altında derleyip sunduğu birikim, şu ana kadar bu alanda yapılan girişimler arasında zengin bir örneği teşkil ediyor. Konunun sınırlarını ve yaklaşım tarzını anlatan bir “Giriş” bölümünden sonra, taş, tuğla, ahşap, çini ve alçı gibi farklı malzeme ve teknikler üzerinden örneklenen konu, daha sonra şekillerin birleşme-bağlanma tarzlarına göre tipolojik bir sınıflandırma boyutunda inceleniyor. Toplam 177 mimari esere ait 763 çizim eşliğindeki zengin envanter, yeterli sayıdaki kaynak ile desteklendiğinden güvenilir ve kesin sonuçlara epeyce yaklaşmış bulunuyor. Selçuklu sanatının bir kesitindeki resimsiz bir üslubun böylesine sürükleyici bir bilmece halinde ele alınması kitabın en çekici tarafıdır. Sanat Tarihçisi, sanatçı ve uygulamacılara sağlam veriler sunan araştırmanın “Sonuç” bölümünün okunmasını özellikle önermek durumundayız. - Selçuk Mülayim -
İslam sanat ve mimarisinin en meşhur görsel ifade biçimi olan desenlerin ihtişamı, tesadüfen oluşmuş bir güzellik değildir. Bu sanatın eski ustaları, çoğunlukla kendini tekrar eden tek bir desene dayanan şaşaalı geometrik kompozisyonlar oluşturabilmek için geleneksel ölçüm yöntemleri kullanmışlardır. Sonuçlar güzellikleri açısından harikulade, uygulama açısından ise ilham vericidir.
Bu kitabın katkısıyla artık herkes bu kadîm sanatta nasıl usta olunacağını öğrenebilir ve kendi girift desenlerini tasarlayabilir ya da klasik örnekleri yeniden oluşturabilir.
İhtiyacınız olan tek şey bir kalem, bir cetvel, bir pergel ve sakin bir el.
Kitapta ilk olarak bir kare, altıgen ya da beşgenin nasıl çizileceğine dair temel bilgiler uygulamalı olarak anlatılıyor, teknik ipuçları veriliyor. Bu desenlerin nasıl oluşturulacağı, güçlük derecesine göre ayarlanmış üç seviyede, dikkatle ve adım adım talimatlarla gösteriliyor. Kitapta yer alan desenler, İslam sanat ve mimarisinin en güzel örnekleri arasında yer alan şu on dokuz eserden seçilmiştir:
• Kurtuba Ulu Camii, İspanya
• Kayrevan Ulu Camii, Tunus
• Bağdat Mustansıriyye Medresesi, Irak
• Beyşehir Eşrefoğlu Camii, Türkiye
• Palatina Şapeli, İtalya
• Reşidüddin et-Tabîb’in Mushafı, İran
• Abdussamed Külliyesi, İran
• Şam Emeviyye Camii, Suriye
• Herat Ulu Camii, Afganistan
• Elhamra, İspanya
• Harakan Doğu Kümbedi, İran
• Kayseri Mahperi Huand Hatun Külliyesi, Türkiye
• es-Salih Talâi‘ Camii, Mısır
• Bin Yusuf Medresesi, Fas
• Celaleddin Hüseyin Türbesi, Kırgızistan
• en-Nâsır Muhammed Camii, Mısır
• Memlük Mushafı, Suriye
• Bibi Cavindî Türbesi, Pakistan
• Karaviyyin Camii, Fas